غرامت ناچیز، ایمنی فراموش‌شده؛ روایت تلخ حوادث مرگبار معادن

به گزارش آتیه آنلاین، از ابتدای سال ۱۴۰۴ تاکنون بیش از ۲۰ حادثه کاری مرگبار در معادن کشور رخ داده که دست‌کم به جان‌باختن ۲۴ کارگر معدن انجامیده است. این آمار تنها شامل حوادثی است که رسانه‌ای شده‌اند و احتمال می‌رود شمار واقعی قربانیان به‌مراتب بیشتر باشد. روند افزایشی حوادث کار در معادن، بار دیگر ضعف ایمنی، نظارت ناکارآمد و بی‌توجهی به حقوق کارگران را برجسته کرده است.

گزارش‌های میدانی ایلنا نشان می‌دهد خانواده‌های قربانیان پس از وقوع حادثه با مشکلات جدی مواجه‌اند. در بسیاری از موارد، پیمانکاران تنها غرامتی اندک و حداقلی پرداخت می‌کنند که نه متناسب با عمق فاجعه است و نه پاسخگوی هزینه‌های معیشتی خانواده‌ای که نان‌آور خود را از دست داده است. پس از آن نیز بازماندگان برای دریافت مستمری، ماه‌ها و حتی سال‌ها درگیر بروکراسی پیچیده سازمان تأمین اجتماعی می‌شوند؛ مستمری‌ای که معمولاً بر پایه حداقل دستمزد محاسبه شده و کفاف زندگی را نمی‌دهد.

در اغلب پرونده‌ها، کارفرما یا پیمانکار با مجازات بازدارنده‌ای روبه‌رو نمی‌شود و معادن پس از تعطیلی کوتاه‌مدت، بدون ارائه گزارش شفاف از رفع نواقص ایمنی، فعالیت خود را از سر می‌گیرند. نمونه آن معدن مهماندویه کرمان است که پس از مرگ ۷ کارگر دوباره بازگشایی شد. علاوه بر حوادث منجر به فوت، شمار مصدومان بسیار بالاست و بسیاری از آنان دچار آسیب‌های دائمی جسمی و روانی می‌شوند.

احسان سهرابی، فعال کارگری، با انتقاد از نگاه صرفاً غرامتی به حوادث کار تأکید می‌کند که باید جنبه عمومی جرم تقویت شود. او با اشاره به ماده ۶۱۶ قانون مجازات اسلامی، خواستار برخورد قضایی قهری و بازدارنده با کارفرمایان خاطی، افزایش آگاهی کارگران از حقوق قانونی و اجرای دقیق قوانین برای پیشگیری از تکرار این فجایع شد.