بیماری کورک پوستی یا دمل چیست و علل به وجود آمدن آن کدام است؟

کورک یا «فورونکل» یک بیماری عفونی پوستی است که بیشتر در دوران نوجوانی رخ می‌دهد و به جوش‌ها و برآمدگی‌های روی پوست گفته می‌شود که چرکین و دردناک هستند و به علت عفونت عمیق پیاز مو به وسیله نوعی باکتری به نام «استافیلو کوکوس اورئوس» که معمولاً در داخل بینی و روی پوست وجود دارند به وجود می‌آیند. اما سایر باکتری‌ها و قارچ‌ها نیز می‌توانند در رشد آن مؤثر باشند. باکتری‌ها معمولاً از طریق یک برش روی پوست یا فولیکول مو وارد بدن می‌شوند. معمولاً کورک‌ها در تمام قسمت‌های بدن که دارای مو است؛ بخصوص در مناطقی مانند زیر بغل، گردن، سینه‌ها، پوست سر و صورت به وجود می‌آیند. عواملی که باعث بروز کورک‌ها می‌شوند عبارتند از: چربی بیش از حد، تحریک هورمون‌ها، عوامل وراثتی، برخی محصولات آرایشی و پوستی و مصرف برخی داروها. به مجموعه‌ای از کورک‌ها که یک ناحیه عفونی را زیر پوست تشکیل می‌دهند، دمل گفته می‌شود. دمل‌های بزرگ معمولاً روی شانه، گردن و ران ایجاد می‌شوند. میزان عفونی بودن دمل‌ها بیشتر از کورک‌ها است و روند درمان آن‌ها نیز کندتر است و معمولاً بعد از درمان، جای زخم آن‌ها روی پوست باقی می‌ماند. معمولاً هر روز توده نرمتر، بزرگتر و دردناکتر می‌شود. بعضی از دمل‌ها به دلیل یک مو رشد می‌کنند. دمل‌های دیگری مانند آکنه، در اثر غدد عرق بسته که آلوده می‌شوند به وجود می‌آیند. اغلب نمی‌توان علت دقیق آن را تعیین کرد اما هرگونه شکستگی در پوست مانند بریدگی یا خراشیدگی در صورت آلودگی به باکتری می‌تواند به آبسه تبدیل شود. کورک زمانی که دور چشم زده شود به آن گل‌مژه گفته می‌شود و اگر از حد معمول خیلی بزرگتر باشد به آن آبسه می‌گویند.

دمل‌ها و کورک‌های پوستی دارای چه علائمی هستند؟

شایع‌ترین نشانه‌های کورک یا دمل عبارتند از: تب و لرز، دردناک بودن، برآمدگی قرمز دردناک که ابتدا کوچک بسیار است اما می‌تواند بیش از 5 سانتی‌متر رشد کند، احساس ناراحتی و درد در محل برآمدگی، بزرگ‌تر شدن به‌ مرور زمان، تورم اطراف برآمدگی‌ها، التهاب و چرک‌دار شدن و ایجاد نوک سفید و زرد روی برآمدگی که در نهایت پاره می‌شود و به چرک اجازه تخلیه می‌دهد. هنگام سر باز کردن و ترکیدن احتمال سرایت به سایر نقاط در زمانی که کورک پوستی می‌ترکد و چرک از آن خارج می‌شود وجود دارد که این چرک به سایر نقاط پوست نیز سرایت می‌کند و موجب بروز کورک در نقاط تازه در بدن می‌شود. به همین دلیل باید محل ترکیدن دمل را به‌خوبی تمیز کرد.

چه عواملی خطر ابتلا به کورک و دمل را افزایش می‌دهد؟

هر فردی ممکن است به کورک پوستی یا دمل مبتلا شود. این عوامل می‌تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد: تماس نزدیک با فردی که دارای عفونت است، زندگی با فردی که کورک پوستی یا دمل دارد، ابتلا به دیابت، وجود دیگر بیماری‌های پوستی مانند آکنه، اگزما و سیستم ایمنی ضعیف بدن.

علت ابتلا نوجوانان به دمل و کورک چیست؟

عواملی مانند عدم رعایت بهداشت و همچنین سیستم ایمنی ضعیف بدن، دیابت، تحریک پوست و یا تحریک هورمون‌ها از عوامل اصلی ایجاد کورک پوستی هستند. در دوران نوجوانی، هورمون‌های تستوسترون در بدن افزایش می‌یابد که باعث ایجاد چربی بیش از حد در پوست می‌شود. جوش کیستی هم جدی‌ترین نوع آکنه است و زمانی که کیست‌های عمیق در زیر پوست ایجاد می‌شوند، گسترش می‌یابند. جوش کیستی می‌تواند منجر به ترکیبی از باکتری‌ها، چربی و سلول‌های پوست خشک شود که در منافذ خود باقی مانده‌اند. این جوش در افرادی که پوست چرب دارند، بیشتر بروز می‌کند. در طول سال‌های نوجوانی که تولید زیاد چربی رایج است، باکتری‌های معمول پوست به نام «پروپیونی باکتریوم» آکنه در حفره‌های مسدود شده وجود دارند که قرمزی، تورم، التهاب به عمق پوست آکنه و برآمدگی ایجاد می‌کنند. همچنین ممکن است برخی افراد به علت بیماری، دچار عود جوش‌های مزمن و جدی شوند که در صورت عدم درمان مناسب می‌تواند منجر به زخم شود.

در مورد درمان دمل وکورک هم توضیح می‌دهید؟

استفاده از کمپرس آب گرم: حوله‌ای را در آب گرم نمناک کنید و سپس به آرامی به‌ مدت ۱۰ دقیقه روی دمل فشار دهید. می‌توانید این کار را چندین بار در طول روز تکرار کنید.

ضدعفونی کردن محل دمل: مانند هر عفونت دیگر، باید ناحیه دمل را ضدعفونی کنید. برای این کار از مواد ضدعفونی و صابون و آب گرم برای شستن دمل استفاده کنید.

استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها: آنتی‌بیوتیک‌ها برای عفونت‌های دمل و کورک‌ها توسط پزشک تجویز می‌شوند که علاوه بر تخلیه چرک برای کمک به پاک کردن عفونت از پوست نیز مهم است.

رعایت بهداشت: پس از دست زدن به دمل و ناحیه اطراف آن دست‌های خود را به‌طور کامل بشویید تا از انتقال عفونت به قسمت‌های دیگر بدن خود یا دیگران جلوگیری کنید. همچنین برای تمیز نگه داشتن پوست خود و جلوگیری از انتشار عفونت به دیگران هر روز به حمام بروید.