به گزارش آتیه آنلاین، اکنون سازمان تأمین‌اجتماعی با تحت پوشش قرار دادن ۵۲ درصد از جمعیت کشور به مسیری گام نهاده که این افراد را بدون استفاده از منابع عمومی خدمات‌رسانی کند، این در واقع قدم بزرگی است که یک سازمان به تنهایی بتواند به بیش از نیمی از جمعیت کشور خدمات مطلوب ارائه دهد و امروز راه بزرگی را پیش گرفته و آن را ادامه می‌دهد، به همین منظور به مناسبت هفته تأمین‌اجتماعی به بخشی از این خدمات پرداخته شده است.
تأمین‌اجتماعی امروز ۱۵ میلیون بیمه شده اصلی دارد و با افراد تبعی حدود ۴۵ میلیون نفر می‌شوند و خدمات بیمه‌ای، درمانی، فرهنگی و بازنشستگی به این جمعیت بیمه شده اصلی قدم مثبتی است که این سازمان هدفگذاری کرده است و ادامه این مسیر برای تحول در عرصه‌های مختلف در چشم‌انداز و برنامه‌های توسعه‌ای این سازمان دیده شده است.
سازمان بزرگ تأمین‌اجتماعی اهداف بزرگی همچون افزایش منابع درآمدی و کاهش هزینه‌ها، توسعه کمی و کیفی خدمات در بخش بیمه و درمان، بهبود فرآیندها، فسادستیزی، تعمیم و گسترش پوشش بیمه‌ای با اجرای طرح بیمه فراگیر خانواده، افزایش بهره‌وری در حوزه سرمایه‌گذاری، هوشمندسازی و خدمات غیرحضوری، تحقق عدالت، افزایش انگیزه و رضایت کاری و مدیریت ضریب پشتیبانی صندوق را به عنوان اصلی‌ترین و مهمترین اهداف خود در برنامه دارد و تحقق این اهداف به طور یقین برای رسیدن به تأمین‌اجتماعی ماندگار، پویا و اثرگذار در جامعه نقش خواهد داشت.
سازمانی خوداتکا با تکیه به منابع درآمدی بیمه‌ای
امروزه سازمان تأمین‌اجتماعی با تکیه به منابع درآمدی خود و با استفاده از دریافت حق بیمه و بخش‌های سرمایه‌گذاری برنامه‌های جدی برای ارائه خدمات مطلوب‌تر به بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران دارد تا رضایتمندی آنها را داشته باشد و در این مسیر به طور یقین استفاده از طرح‌های مهم برای افزایش گسترش چتر بیمه‌ای و پایداری منابع سازمان نیاز است که تاکنون قدم‌های خوبی در این راستا برداشته شده است.
داشتن حدود ۴۵ میلیون بیمه‌شده به عنوان نیمی از جمعیت کشور و ارائه خدمات مطلوب بیمه‌ای، درمانی و بازنشستگی همتی بلند را می‌طلبد چرا که سازمان تأمین‌اجتماعی بدون اتکا به منابع دولتی و عمومی این مسیر را ادامه می‌دهد و در این راه، پرداخت به موقع سهم حق بیمه از سوی کارفرمایان، بیمه‌شدگان و دولت می‌تواند این سازمان بزرگ بیمه‌ای را بهتر حمایت کنند چرا که بخش عظیمی از منابع درآمدی تأمین‌اجتماعی از دریافت حق بیمه تأمین می‌شود.
اهمیت سازمان تأمین‌اجتماعی و برنامه‌های متحولی این سازمان به حدی است که رهبر معظم انقلاب با ابلاغ سیاست‌های کلی تأمین‌اجتماعی این جایگاه را ارتقاء داد، اگرچه سازمان تأمین‌اجتماعی در نظام کلان تأمین‌اجتماعی با پوشش بیش از نیمی از جمعیت کشور جایگاه بالایی در بین سازمان‌های بیمه‌گر دارد اما ابلاغ این سیاست‌ها از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان سیاستی که ضرورت تحول در حوزه تأمین‌اجتماعی را بیش از پیش مورد تأکید قرار داده و تحقق عدالت را به عنوان یک تکلیف مشخص کرده است، بر این جایگاه افزوده است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ۲۱ فروردین ماه در اجرای بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی و پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام، سیاست‌های کلی و مصوب تأمین‌اجتماعی را برای اقدام به روسای قوای سه‌گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کردند.
تاریخچه تاسیس تأمین‌اجتماعی
سابقه شکل‌گیری تدریجی نظام تأمین‌اجتماعی به تصویب اولین قانون استخدامی کشوری در سال ۱۳۰۱ برمی‌گردد که براساس آن، سازوکاری برای بازنشستگی مستخدمان دولتی برای اولین بار ایجاد شد. اما تصویب «لایحه قانونی بیمه‌های اجتماعی کارگران» در اواخر سال ۱۳۳۱، تاسیس سازمان مستقلی به نام «سازمان بیمه‌های اجتماعی کارگران» و در نهایت تصویب «قانون تأمین‌اجتماعی» در تیرماه ۱۳۵۴ و تشکیل «سازمان تأمین‌اجتماعی» را شاهد بودیم.
سازمان تأمین‌اجتماعی که به موجب قانون مصوب سال ۱۳۵۴ تاسیس شده، در حال حاضر به عنوان مهمترین و محوری‌ترین سازمان فعال در حوزه بیمه اجتماعی و بازنشستگی کشور؛ بیشترین تعداد بیمه‌شدگان، بازنشستگان و مستمری‌بگیران را در کشور تحت پوشش حمایت‌های متنوع خویش دارد.
تعهدات سازمان تأمین‌اجتماعی
براساس قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین‌اجتماعی مصوب سال ۱۳۸۳ مجلس شورای اسلامی سه قلمرو متمایز «حمایتی، امدادی و بیمه‌ای» برای نظام جامع تامین‌اجتماعی کشور تعریف شده که سازوکارها و نحوه تامین منابع در این سه قلمرو، کاملا متمایز و متناسب با شرح وظایف و ماموریت‌های تعریف شده برای هر قلمرو است.
براساس این ساختار، در حوزه بیمه‌ای، تاکید اصلی بر نقش‌آفرینی سازمان‌های بیمه‌گر و تامین منابع از محل مشارکت افراد ذی‌نفع است. سازمان تأمین‌اجتماعی، به‌موجب اساسنامه و قوانین حاکم بر فعالیت آن، یک سازمان بیمه‌گر اجتماعی است که مأموریت اصلی آن پوشش کارگران مزد و حقوق‌بگیر (به صورت اجباری) و سایر صاحبان حرف و مشاغل آزاد (به صورت اختیاری) است.
این سازمان، یک نهاد عمومی غیردولتی است که بخش عمده منابع مالی آن از محل اخذ حق‌بیمه‌ها با مشارکت افراد بیمه‌شده و کارفرما تأمین می‌شود و تکیه‌گاه اصلی این سازمان، مشارکت سه‌جانبه کارفرمایان، بیمه‌شدگان و دولت در عرصه‌های مختلف سیاستگذاری، تصمیم‌گیری‌های کلان و تأمین منابع مالی است.
تعهدات کوتاه‌مدت سازمان
به‌طور کلی تعهدات این سازمان، به دو بخش تعهدات کوتاه‌مدت و تعهدات بلندمدت تقسیم می‌شود. مجموعه حمایت‌هایی که از سوی سازمان تأمین‌اجتماعی درخصوص بیمه‌شدگان در قالب تعهدات کوتاه‌مدت صورت می‌گیرد، شامل حمایت‌های درمانی در موارد بیماری، بارداری و حوادث، پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری، پرداخت مقرری بیمه بیکاری، پرداخت غرامت دستمزد ایام بارداری، پرداخت غرامت نقص عضو مقطوع، پرداخت هزینه سفر و اقامت بیمار و همراه، مشارکت در تأمین هزینه پروتز و اروتز، پرداخت کمک هزینه ازدواج و پرداخت هزینه کفن و دفن به بازماندگان بیمه‌شده متوفی است.
تعهدات بلندمدت برای افراد تحت پوشش
مجموعه حمایت‌هایی که از سوی این سازمان در قالب تعهدات بلندمدت برای بیمه‌شدگان، طراحی شده است، شامل پرداخت مستمری بازنشستگی، پرداخت مستمری ازکارافتادگی کلی، پرداخت مستمری ازکارافتادگی جزیی، پرداخت مستمری بازماندگان و پرداخت مزایای نقدی، غیرنقدی و عیدی مستمری‌بگیران مانند کمک عائله‌مندی، کمک هزینه اولاد و عیدی است.
این سازمان مهمترین حلقه در نظام بیمه اجتماعی و بازنشستگی کشور محسوب می‌شود و می‌توان آن را یکی از مهمترین و در عین حال بزرگترین سازمان‌های اجتماعی کشور دانست که به اتکای منابع حاصل از مشارکت شرکای اجتماعی «کارگران، کارفرمایان و دولت» وظیفه خطیر صیانت از معیشت و سلامت اقشار مولد جامعه و خانواده تحت‌تکفل آنان را بر عهده دارد.
نظام بیمه‌های اجتماعی که سازمان تامین‌اجتماعی نیز در این حوزه از نظام جامع رفاه و تامین‌اجتماعی کشور در حال فعالیت است، هرچند همواره مورد حمایت دولت‌ها و حاکمیت‌ها است، اما در زمینه تامین منابع، متصل به اقتصاد کلان کشورها و دسترنج تولیدگران و متاثر از شرایط کلان اقتصادی و اجتماعی جوامع است.
در واقع این سازمان، در تامین منابع مالی برای تدارک خدمات حیاتی خود به پیشران عرصه تولید و توسعه کشور، به شدت متاثر از تحولات کلان اقتصادی و اجتماعی است؛ به‌نحوی‌که رکود، تورم، بیکاری و دیگر مشکلات اقتصادی، موجب کاهش منابع ورودی در قالب حق بیمه شاغلان و افزایش مصارف و هزینه‌های این سازمان در قالب مقرری بیمه بیکاری، خدمات درمانی، انواع مستمری‌ها شده و در نقطه مقابل؛ رونق اقتصادی و رشد اشتغال، موجب افزایش توان مالی این سازمان برای حمایت موثر از اقشار تحت پوشش می‌شود.
تأمین‌اجتماعی سازمانی خدمت محور است
«میرهاشم موسوی» مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی معتقد است که تأمین‌اجتماعی یک سازمان خدمت محور است چرا که جزء سازمان‌هایی است که با بیش از نیمی از مردم کشور در ارتباط است و با توجه به وسعت و تنوع در ارائه خدمات هر چقدر بتوانیم شاخص‌های خدمت‌محوری را در بین کارکنان افزایش دهیم، باعث ارتقاء فرهنگ در سطح سازمان شده‌ایم.
وی به رضایتمندی و خدمت‌رسانی مطلوب به جامعه تحت‌پوشش با استفاده از تمامی توان و ظرفیت‌های موجود به عنوان خروجی و نتیجه کار به عنوان یک کار فرهنگی اشاره کرد و گفت: بیمه تأمین‌اجتماعی با برقراری تعاملی سازنده و همفکری و همیاری متقابل با مخاطبان، بستر مناسبی را برای ارتقاء کمی و کیفی خدمات خود فراهم آورده است.
توازن منابع و مصارف اصل مهم در نظام بیمه‌ای
موسوی اظهار داشت: طبق اصل ۲۹ قانون اساسی باید کل جامعه تحت پوشش خدمات بیمه اجتماعی و درمانی پایه باشند و دولت‌های مختلف در این زمینه تاکنون، کوتاهی‌هایی داشته‌اند، اما سیاست‌های کلی تامین‌اجتماعی که به تازگی از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است، بر پوشش خدمات بیمه پایه برای تمام آحاد جامعه تأکید دارد و دولت باید از محل منابع عمومی، پوشش پایه را برای تمام مردم فراهم و تضمین کند و سطوح تکمیلی و مازاد بیمه‌های بازنشستگی و درمان، باید با مشارکت افراد و کارفرمایان شکل بگیرد.
وی با اشاره به اینکه توازن منابع و مصارف اصلی مهم در نظام بیمه‌ای است که در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری نیز مورد تأکید قرار گرفته است، گفت: به دلایل مختلف متاسفانه در سال‌های گذشته به این اصل مبنایی در نظام بیمه اجتماعی و بازنشستگی کشور کم‌توجهی شده و هزینه‌هایی در طول سال‌ها به صندوق‌های بازنشستگی تحمیل شده که منابع پایدار و مطمئن برای این هزینه‌ها پیش‌بینی نشده است و وضعیت فعلی ناترازی منابع و مصارف در صندوق‌ها و وابستگی صددرصدی برخی صندوق‌ها به کمک دولت، حاصل قوانین و مقررات غیرکارشناسی گذشته است.
موسوی افزود: متأثر از همین قوانین غیرکارشناسی، سهم بازنشستگان پیش از موعد در سازمان تامین اجتماعی که در سال ۱۳۹۲ حدود ۱۹ درصد بوده امروز به بیش از ۵۰ درصد کل بازنشستگان رسیده است که با هیچ یک از اصول علمی و تجارب و توصیه‌های نهادهای بین‌المللی همخوانی ندارد و با هیچ عقل سلیمی قابل پذیرش نیست.
وی اظهار داشت: با وجود همه مشکلات، در ایام اخیر گام‌هایی برای توسعه خدمات برداشته‌ایم که از جمله باید به پوشش بیمه هزینه‌های درمان ناباروری و نازایی، حذف فرانشیز خدمات بستری برای بیمه‌شدگان بالای ۶۵ سال در تمام بیمارستان‌های دولتی، پرداخت ماهانه حقوق بیمه شدگان در مرخصی زایمان و ... اشاره کرد و در حوزه دارویی هم در تلاش هستیم با برقراری پوشش بیمه‌ای برای داروهای بیشتر سهم پرداخت از جیب بیمه‌شدگان را کاهش دهیم.
موسوی همچنین به اصلاحات مدیریتی در سازمان تأمین‌اجتماعی اشاره کرد و افزود: در صیانت از اموال بیمه‌شدگان هیچ‌گونه کوتاهی و قصوری را تحمل نخواهیم کرد. در انتصابات هیچ توصیه‌ای را نپذیرفته‌ایم و نخواهیم پذیرفت و متعهد شده‌ایم که انتصابات در تأمین‌اجتماعی و شرکت‌های زیرمجموعه، تنها برمبنای کارآمدی و تعهد در کنار هم انجام شود.
دارایی‌های تامین اجتماعی باید صرفا در خدمت بیمه‌شدگان باشد
مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی معتقد است که دارایی‌هایی این سازمان باید صرفا در خدمت منافع بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران بوده و ذینفعان ثمرات و نتایج مبارزه این دولت را با همه ابعاد فساد به عینه مشاهده کنند.
موسوی با بیان اینکه حوزه فراگیری و پوشش خدمات تأمین‌اجتماعی، مشمول بیش از ۵۰ درصد جمعیت کل کشور است، افزود: در این دوره خدمتگزاری، دو نقطه عطف و دو فرصت برای سازمان فراهم شده و باید تمام همت خود را برای استفاده از این فرصت‌ها بکار ببریم.
وی افزود: یکی از این فرصت‌ها، سیاستگذاری و ریل‌گذاری مطلوب در شرکت‌داری و بنگاه‌های اقتصادی سازمان است. اتفاقی که در سال‌های گذشته نادیده گرفته شده بود و صرفاً سازمان بر بیمه و درمان متمرکز بود؛ به لحاظ پایدارسازی منابع و افزایش بهره‌وری نیز باید به حوزه اقتصادی و سرمایه‌گذاری توجه ویژه‌ای داشته باشیم.
وی همچنین با اشاره به اینکه ابلاغ سیاست‌های کلی تأمین‌اجتماعی از سوی مقام معظم رهبری، یک فرصت استثنایی در حوزه رفاه و تأمین‌اجتماعی کشور است، گفت: در این سیاست‌ها، چالش‌ها و مسائل حوزه کلان تأمین‌اجتماعی با دقتی بالا و بی‌نظیر نقطه‌زنی و راهکارها هم معرفی شده است و باید با همه توان از این فرصت هم حداکثر بهره‌مندی را داشته باشیم.
بیمه فراگیر طرحی مهم برای افراد فاقد بیمه
سازمان تأمین‌اجتماعی یکی از برنامه‌های مهم خود را اجرای بیمه فراگیر خانواده ایرانی برای تحت پوشش قرار دادن اقشار مختلف جامعه مانند دانشجویان و زنان خانه‌دار را برنامه‌ریزی کرده است که با استفاده از این بیمه امکان استفاده از امکانات درمانی، بیمه بیکاری، بازنشستگی و از کارافتادگی را برای این جمعیت فراهم شده است.
در قالب این طرح، شخص تحت کفالت پدر، مادر و همسر (در صورتی که خود دفترچه بیمه داشته باشد) و سهمی از بازنشستگی یا مستمری دریافت کند، می‌تواند همزمان خود را بیمه و از خدمات تأمین‌اجتماعی در آینده و همچنین دوران بازنشستگی استفاده کند. این بیمه در سه نرخ ۱۲ درصد، ۱۴ درصد و ۱۸ درصد به ترتیب با مبلغ ۳۱۸ هزار تومان، ۳۷۲ و ۴۷۸ هزار تومان ارائه می‌شود و به منظور برخورداری از خدمات درمانی مستلزم پرداخت ۷۱ هزار و ۶۰۰ تومان جهت استحقاق درمان خواهد بود.
افزایش یک میلیون بیمه شده جدید
مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی همچنین اظهار داشت: در سال گذشته یک میلیون نفر بیمه‌شده جدید تحت پوشش تأمین اجتماعی قرار گرفت که از این تعداد بیش از ٧٠٠ هزار نفر در این دوران مدیریتی بود.
موسوی اظهار داشت: با توسعه پوشش بیمه همگانی، در سال گذشته علیرغم دشواری‌های اقتصادی یک میلیون نفر بیمه‌شده جدید تحت پوشش این سازمان در قالب بیمه‌های اختیاری، بیمه دانشجویان و خانوار ایرانی قرار گرفت.
افزایش پنج برابری طرح بیمه دانشجویی
موسوی اظهار داشت: با تلاش سازمان تأمین‌اجتماعی طرح‌های مختلف بیمه‌ای در راستای گسترش چتر بیمه‌ای این سازمان در دست بررسی و اقدام است و بیمه دانشجویی می‌تواند زمینه اطمینان خاطر دانشجویان را در سطح کشور فراهم آورد.
وی افزود: برای ما در سازمان تأمین‌اجتماعی مایه خرسندی است که اقداماتی را در راستای گسترش پوشش بیمه‌ای پیش ببریم و راهبرد اصلی ما توسعه بیمه همگانی است. در چندماه گذشته آغاز طرح بیمه دانشجویی در حدود ۵ برابر به بیمه‌شدگان دانشجویی اضافه شده است و امروز بیش از ۳۹ هزار نفر در حوزه بیمه دانشجویی تحت پوشش تأمین‌اجتماعی هستند که البته هدفگذاری ما تمامی دانشجویان کشور هستند.
براساس آمار موجود سازمان تأمین‌اجتماعی اکنون بیش از ۴۳۰ هزار نفر از زنان خانه‌دار را در قالب بیمه حرف ومشاغل آزاد از خدمات این سازمان بهره‌مند کرده است.
به هر حال سازمان تأمین‌اجتماعی که همتی جزء خدمت به افراد تحت پوشش ندارد، این روزها تلاش فراوانی برای گسترش خدمات خود دارد که امیدواریم تمام این برنامه‌ها منجر به ایجاد سازمانی پایدار و پویا شود و با اجرای برنامه‌ها و فرایندهای هوشمند در راستای ارائه خدمات کیفی و به هنگام به ذینفعان گام بردارد.
گزارش از: مهناز بیرانوند
نظر شما