به گزارش آتیه‌آنلاین، طرح کاپ بر آن است که با هدف کاهش میزان تولید پسماند، ۲۵ درصد از مخازن جمع‌آوری زباله پایتخت در معابر را به داخل ساختمان‌ها منتقل کند که تفکیک پسماندهای خشک با ارزش به دور از دسترس زباله گردها از سایر پسماندها باشد.  لازمه اجرای این طرح آموزش فرهنگ تفکیک زباله، قراردادن زباله در مخازن مخصوص و تغییر مخازن است و مهم‌تر اینکه باید به این نکته توجه شود که عادت ۱۵ ساله مردم در این زمینه تنها در فرآیندی بلندمدت می‌توان متحول کرد.

در حالی که صدرالدین علیپور - مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران- اعتقاد دارد برای مقابله با زباله‌گردی تنها راه چاره تغییر شکل مخازن تا جای ممکن است و از طرف دیگر محمدرضا جوادی یگانه معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری راهکار مقابله با زباله‌گردی را ثبت اطلاعات کودکان زباله‌گرد در سامانه مخصوص اعلام کرده و گفته بود: در قراردادی که شهرداری منعقد می‌کند نباید از اتباع استفاده کند و طبق برنامه تا خرداد ۱۴۰۰ باید تعداد این کودکان کم شود و تلاش می‌کنیم که این مهم انجام شود. پیروز حناچی - شهردار سابق  تهران- نیز در خصوص زباله‌گردی در سطح پایتخت گفته بود که دلیل کولبری زباله‌ها، وجود مخازن زباله در شهر است.

پیشتر سوسن مازیارفر، عضو تیم شناسایی جمعیت امداد دانشجویی مردمی امام علی (ع) در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین با تاکید بر اینکه در شیوه حاضر جمع‌آوری و تفکیک زباله پول‌های کلانی جابه جا می‌شود، تصریح کرد: کودکان، زباله های جمع‌آوری شده را براساس وزنی که دارند به پیمانکار در کارگاه تفکیک زباله می‌فروشند، کودک ۷ تا ۸ ساله حداقل روزی ۶۰ کیلو زباله جمع می‌کند؛ مثلا پیمانکار بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ تومان از آن‌ها می‌خرد و در مقابل نیز خودش زباله‌ها را کیلویی ۳ تا ۴ هزار تومان به کارگاه‌های بازیافت می‌فروشد و این یعنی استثمار و ظلم مضاعف به کودک.  

مازیارفر معتقد است: تا زمانی که بتوان در فضایی مافیایی و به این شیوه از زباله کسب درآمد کرد این مساله حل نمی‌شود چرا که به راحتی نمی‌توانند از ارقام آن چشم پوشی کنند و در عین حال سیاست‌گذاری‌ها باید از بالا اتفاق بیفتد چرا که تنها سیاست ابلاغی در راس تصمیم‌گیری‌ها در این حوزه  می‌تواند زنجیره به هم بافته مافیای شکل گرفته را درهم بشکند؛ مدتی پیش شهرداری یکی از شهرهای استان‌های شمالی خواست که جمع آوری زباله را در آن شهر مکانیزه کند تهدیدهای بی شماری شد و یا استارت آپ‌های تفکیک زباله نیز با «نخریدن زباله‌های جمع آوری شده‌شان» مواجه هستند که این تهدید جدی قابل تاملی است.

فرشید یزدانی، فعال اجتماعی حمایت از حقوق کودک پیشتر با انتقاد از عملکرد نامناسب نظام مدیریت پسماند شهر تهران به آتیه‌آنلاین گفت: اگرچه سال‌هاست که بحث اصلاح سیستم معیوب جمع‌آوری و تفکیک زباله مطرح است اما به نظر می‌رسد به خاطر حجم درآمدی که برای بخشی از افراد از جمله پیمانکاران شهرداری و عاملان ورود قاچاقی افغانستانی‌ها به کشور و... ایجاد می‌کند تحقق این مهم را با موانع جدی مواجه ساخته است.

وی تصریح کرد: رویکرد سیاست‌گذاری دولت باید تغییر کند، شهرداری به عنوان یک منبع قدرت می‌تواند به راحتی این بخش را مدیریت و به سامان برساند؛ اما به جهت اینکه پشت این موضوع سلسله مناسبات مبتنی بر روابط قدرت و پول وجود دارد بسیاری از عرصه سیاستگذاری و برنامه‌ریزی شهرداری را در این زمینه کم کارکرد نشان می‌دهد و البته نباید از تاثیر ورود بی رویه مهاجران به کشور که نه تنها به گسترش پدیده زباله گردی کودکان دامن می زند و از سویی نظام فقر را نیزدر کشور می گستراند غافل شد.

آیا طرح کاپ کارساز خواهد بود؟

بنابر گفته بسیاری از کارشناسان حوزه مسایل اجتماعی مساله زباله‌گردی معلولی برآمده از علل مختلف از جمله فقر، بیکاری، عدم نظارت به ورود به رویه اتباع خارجی و ... است و زمانی که یک فرد به زباله‌گردی روی می‌آورد تبعات ناشی از این مساله را به جان می‌خرد، او هرگز از گرفتار شدن در دام‌های مافیا و غرق شدن در ورطه آسیب‌های اجتماعی و بیماری نمی‌هراسد. بنابراین طرح کاپ اگر چه ممکن است عاملی کنترلی باشد اما سیاسگذاران و برنامه‌ریزان کلان کشوری باید آگاه باشند که در صورت حل نشدن علل بروز این مساله، زباله‌گردی با تغییر و تبدیل ماهیت در قالب آسیب‌های اجتماعی بعضا ویرانگر و زیان‌بارتر در لایه‌های مختلف جامعه شکل می‌گیرد و گسترش می‌یابد؛  بنابراین تنها با آسیب‌شناسی دقیق مساله و پیاده‌سازی سیاست‌‍های رفاهی، حمایتی و قانونی...  و به موازات آن پرهیز از کارهای سطحی می‌توان امیدوار بود که این مساله از کشور رخت بربندد.