به گزارش آتیه‌آنلاین، دوران عدم اطمینان و بحران اقتصادی، فجایع انسانی و  نگرانی ها و ناآرامی های حوزه عمومی و جامعه مدنی، با افزایش خشونت علیه زنان و کودکان مرتبط است. پاندمی از این مسئله مستثنی نیست. ( پترمن و همکاران، 2020)در واقع میتوان مفهوم بیماری و سلامتی را نه فقط در گفتمان پزشکی، بلکه اجتماعی و فرهنگی فهم کرد. میتوان ادعا کرد که پیشامد پاندمی کرونا، تلقی اجتماعی و فرهنگی ما از مفهوم سلامت را، عیان تر کرده است.  کشور های مختلف، در واکنشی جهانی برای کنترل بیماری، دستور به ماندن در خانه دادند. این اقدام، نتایجی غیر عمدی و البته خارج از دایره ی توجه داشته. مثلا این که خشونت خانگی (Domestic Violence)  افزایش پیدا کرد.(ورا و همکاران، 2020، به نقل از تاندان 2020)  با توجه به این که گزارش ها و آمار مربوط به خشونت علیه زنان و کودکان، به علل مختلف از جمله ترس قربانی از داغ ننگ و فشار اجتماعی، نسبت به آمار خشونت ها، جرم ها و انحراف ها همواره کمتر از میزان واقعی بوده و خارج از دسترس است. با این حال تجربه پیشین از بیماری های همه گیر، نشان میدهد که در دوران اپیدمیک بیماری، خشونت علیه زنان و کودکان افزایش پیدا می کند. پترمن و همکارانش (2020) به مجموعه گزارشی از استرالیا، برزیل و ایالات متحده اشاره می کنند که نشان دهنده افزایش آمار خشونت علیه زنان و کودکان است. افزایش خشونت های خانگی، حداقل به این دلیل ساده و قابل تصور که قربانی اجازه و فرصت فرار از خانه را ندارد و زمان بیشتری را در ارتباط با شخص آزاردهنده می گذراند، قابل تصور است.

بعد از اعلام قرنطینه خانگی، خشونت خانگی در همه جهان افزایش پیدا کرده(UN Women، 2020، به نقل از ورا و همکاران 2020)  ترس و عدم اطمینان پیش آمده در شرایط  بیماری های همه گیر زمینه ای را فراهم می کند که ممکن است انواع مختلف خشونت را تشدید کند. (پترمن و همکاران 2020) برای مثال در هند در همین سال 2020، تعداد شکایت از خشونت خانگی، نسبت به گذشته 100 درصد افزایش پیدا کرده(وردا و همکاران، 2020). شاید علت، فقدان توجه به مسائلی از این دست، در سیاست گذاری های کلان اجتماعی و فرهنگی بوده. راهکاری مثل فاصله گذاری اجتماعی، اگر چه راه حلی کارا و موثر می نماید اما بعد از گذشت چند ماه، میشد به این ادراک رسید که موجودیت اجتماعی انسان را نمی توان نادیده گرفت. در واقع انسان نمی تواند از چشم اندازی قابل تصور از تماس، نزدیکی فیزیکی و با هم بودگی صرف نظر کند.(فکوهی، 1399) فرایند قرنطینه خانگی و انزوای اجتماعی(social isolation) پیامد حذف میان کنش و ارتباط های اجتماعی را پیش بینی نکرده بود، شاید چون فکر می کردیم فضای مجازی جایگزین مجموعه ارتباط های ما خواهد بود، به هر حال بخشی از نتایج فقدان توجهی که دیر یا زود باید در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های اجتماعی و فرهنگی ظاهر شود، روبرویی با حضور تقلیل یافته و از هم گسسته ی انسان است که به فرجام مطلوبی نمی رسد.

محسن پناهی

دانشجوی کارشناسی ارشد انسان شناسی دانشگاه تهران