به گزارش آتیه‌آنلاین، با به پایان رسیدن دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا، کار «جو بایدن» به‌عنوان رئیس جدید کاخ سفید آغاز شده است؛ چهار سالی که بسیاری روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند تا بلکه آسیب‌هایی که ترامپ طی این مدت به سازوکار جهانی وارد کرده ترمیم شود.
با توجه به حجم تصمیم‌ها و اقدام‌های جنجالی ترامپ، به نظر می‌رسد که بایدن برای پیشبرد امور، کار بسیار دشواری پیش رو دارد؛ یک‌جانبه‌گرایی ترامپ دشمنان زیادی را برای آمریکا ایجاد کرده و ضررهای بسیاری باید جبران شود. بنابراین، رئیس‌جمهوری دموکرات جدید آمریکا باید سخت تلاش کند تا بتواند اوضاع را دستکم تا حدی به حالت پیشین بازگرداند.
مقابله سریع
بایدن در نطق سخنرانی خود پس از مراسم تحلیف تاکید کرد که روح خود را برای اتحاد آمریکا اختصاص خواهد داد و برای مقابله با بزرگ‌ترین دشمن این کشور یعنی نفرت و تشتت تلاش خواهد کرد. وی گفت هر زمان که با هم متحد شدیم، توانستیم پیروز شویم. باید به هم به چشم همسایه نگاه کنیم نه دشمن. بدون وحدت، هیچ صلحی در کار نیست. ما خواستار خشونت نیستیم و باید مانند ایالات متده آمریکا با چالش‌ها روبه‌رو شویم.
به نظر می‌رسد که بایدن در همین مسیر قدم هم برداشته است. وی ساعاتی پس از مراسم تحلیف و ورود به کاخ سفید ۱۷ فرمان اجرایی را به امضا رساند. در این فرمان‌های اجرایی از جمله دستور بازگشت آمریکا به معاهده اقلیمی پاریس و لغو فرمان محدودیت سفر شهروندان چند کشور با اکثریت مسلمان از جمله ایران، صادر شد. بنا به گزارش‌ها، ۹ فرمان اجرایی امضا شده توسط جو بایدن برای لغو و «تغییر» تصمیم‌های دولت گذشته آمریکا بوده است.
همان‌طور که انتظار می‌رفت، بایدن تلاش بسیار کرد تا این تصمیم‌ها را در زودترین زمان ممکن کنار بگذارد. نکته مهم هم اینجاست که به خاطر دهشت دوران ترامپ، انتظارات بسیار از بایدن می‌رود. بسیاری از کشورهای جهان، از جمله اتحادیه اروپا میل بسیار به بهبود اوضاع و روابط با آمریکا دارند و این امر را می‌توان در اظهارات رهبران جهان پس از تحلیف بایدن مشاهده کرد.
برای نمونه، می‌توان به اظهارات مقام‌های آلمان به عنوان یکی از قدرتمندترین کشورهای اتحادیه اروپا توجه کرد. «آنگلا مرکل»، صدراعظم این کشور در نشست خبری در برلین از روی کار آمدن بایدن و فرصت‌های پیش رو استقابل کرد. وی گفت: «تنها با نگاه به دستورات اجرایی که بایدن بعد از سوگند یاد کردن امضا کرد می‌توان دید که فضای گسترده‌تری برای توافق با آمریکا وجود دارد.» این در حالی است که مرکل در عین حال هشدار داد که نمی‌توان بر سر همه‌چیز با آمریکا توافق داشت. بنا به گفته مرکل، دوران ریاست‌جمهوری ترامپ نشان داد که آلمان و اروپا نمی‌توانند همچو گذشته از منظر دیپلماتیک و نظامی به آمریکا متکی باشند. وی افزود: «اما خبر خوب این است که ما در آلمان آماده هستیم و اتحادیه اروپا هم آماده است و به طور کلی همکاری یک بار دیگر بر مبنای باور مشترک خواهد بود.»
عراق هم به‌عنوان یکی از کشورهایی که رابطه بسیار پر فراز و نشیبی با آمریکا داشته و تغییر دولت در آن تاثیر بسیار بر سیاست داخلی و خارجی‌اش می‌گذارد، تحلیف بایدن را شادباش گفت. المیادین گزارش داد که «برهم صالح»، رئیس‌جمهوری عراق در بیانیه‌ای خطاب به بایدن اعلام کرد «رئیس‌جمهور عزیز جو بایدن! تحلیف شما را به عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا صمیمانه تبریک می‌گویم و برای شما و کاملا هریس، معاون رئیس‌جمهور آرزوی موفقیت در فعالیت‌های آینده و تحقق انتظارات مردم آمریکا را دارم.» وی در ادامه افزود: «ما مشتاقانه به روابط عمیقی که دو کشور را متصل می‌کند و نیز گسترش دامنه همکاری استراتژیکی که در حال حاضر نیز وجود دارد، چشم دوخته‌ایم تا به همراه هم با چالش‌های فراوان پیش‌رو به ویژه تروریسم و افراط‌گرایی مقابله کنیم، زیرا مقابله با آن‌ها به نفع هر دو کشور است.»
ماهیت مقابله
اما این فرمان‌های خبرسازِ بایدن اساساً چه مواردی را شامل می‌شود؟ دستورات اجرایی رئیس جمهور جدید آمریکا مسائل مختلف از همه‌گیری کرونا تا تغییر اقلیم را در برمی‌گیرد. وی از جمله فرمانی را برای لغو منع سفر شهروندان چندین کشور عمدتاً مسلمان که ترامپ اعمال کرده بود، صادر کرد. بنا به بیانیه کاخ سفید، هدف این اقدامات «نه فقط برچیدن برخی از سیاست‌های خسارت‌بار دولت ترامپ بلکه همچنین پیش بردن منافع کشور است.» همچنین شماری تدابیر به منظور رسیدگی به پاندمی کرونا که جان بیش از ۴۰۰ هزار نفر را در آمریکا گرفته است امضا شد. مسن‌ترین رئیس‌جمهوری آمریکا از جمله دستور داده است که استفاده از ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی در کلیه ساختمان‌های دولت فدرال اجباری شود. بنا به این فرمان‌ها، دفتر تازه‌ای برای هماهنگ کردن واکنش دولت به همه‌گیری کرونا راه‌اندازی می‌شود و دولت جدید فرآیند خروج آمریکا از سازمان بهداشت جهانی که ترامپ کلید زده بود را متوقف می‌کند. این امر البته با واکنش مثبت «آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان بهداشت جهانی نیز مواجه شد.
بایدن البته فرمان دیگری را نیز که بسیاری منتظر آن بودند صادر کرد: شروع فرآیند بازگشت آمریکا به توافق اقلیمی پاریس که در سال ۲۰۱۵ به امضا رسید. نکته مهم دیگری که از منظر زیست‌محیطی دل بسیاری را شاد کرد، دستور لغو مجوز برای پروژه خط لوله نفتی «کی استون اکس ال» است که فعالان محیط‌زیستی و بومیان آمریکایی دل خونی از آن داشتند. همچنین طی تصمیمی اضطراری، تامین هزینه ساخت دیوار مرزی با مکزیک نیز لغو شد. رویترز روز پنج‌شنبه گزارش داد که «جنیفر ساکی»، سخنگوی بایدن گفت که برنامه‌های روز نخست تنها شروعی از سلسله اقدامات اجرایی است که بایدن بعد از به قدرت رسیدن آنرا عملیاتی می‌کند. ساکی گفت: «در روزها و هفته‌های بعدی ما اقدامات اجرایی بیشتری را برای مقابله با این چالش‌ها و عملی کردن وعده‌های رئیس جمهور به مردم امریکا اعلام می‌کنیم.»
نکته قابل‌توجه دیگر آن‌که دولت جدید آمریکا خواستار تمدید توافق‌نامه مربوط به کاهش و محدودسازی تسلیحات راهبری تهاجمی با روسیه (استارت-۳) شد. بنا به گزارش ریا نووستی، دولت آمریکا بنا دارد برای مدت پنج سال این توافق را تمدید کند. این در حالی است که مسکو پیشتر خواستار تمدید این پیمان راهبردی شده بود.
بنا به شواهد موجود، به نظر می‌رسد که بایدن حداقل تلاش دارد آن دسته از اقدام‌های ترامپ را که می‌توان سریع از شرشان خلاص شد، هرچه زودتر به زباله‌دان تاریخ بیندازد تا بلکه بتواند تمرکز خود را بر مسائلی مهم‌تر و حیاتی‌تر در سیاست داخلی و خارجی آمریکا بگذارد.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما